Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας (10ος αιώνας) και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο “φιλόσοφο”, γραμματέα του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από την επωνυμία αυτή του ιδρυτού πήρε η Μονή το όνομά της. Η παλαιά Μονή βρίσκεται μέσα σε άγρια και μεγαλοπρεπή χαράδρα και 200 μέτρα πάνω από την κοίτη του ποταμού Λούσιου, στο κοίλωμα ενός ψηλού και απότομου βράχου. Εκτείνεται σε μία στενή και επιμήκη κοιλότητα. Σώζεται ακέραια και αποτελεί θαυμαστό δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής του 10ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες. Είναι χτισμένη με απλή λιθοδομή και στην εξωτερική της εμφάνιση δημιουργεί την εντύπωση ενός στερεού αρχιτεκτονικού χτίσματος χωρίς ιδιαίτερη χάρη.

Το Έθνος, κατά τους δύο πρώτους αιώνες μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, δεν είχε παιδεία. Όμως το γεγονός ότι στη μονή υπάρχουν εγγράμματοι μοναχοί στα μέσα του 16ου αι. σημαίνει ότι οι παλαιότεροι μοναχοί δίδασκαν τους νεότερους. Γιατί όμως μόνον τους μοναχούς και όχι και όποιον άλλον ήθελε να μάθει γραφή και ανάγνωση.

Οι υπόδουλοι Έλληνες μόνον την παιδεία είχαν να αντιτάξουν στη βία, στον εξισλαμισμό, στο παιδομάζωμα του κατακτητή. Οι νέοι καταφεύγουν στο μοναστήρι για να μάθουν να διαβάζουν και να ψάλλουν και βέβαια δεν το κάνουν φανερά και απροκάλυπτα αλλά με προφυλάξεις και συχνά της νύχτα ….. φεγγαράκι μου λαμπρό, φέγγε μου να περπατώ ….. λέει το προεπαναστατικό τραγούδι και ο υπόδουλος λαός έδωσε στο Μοναστήρι τον πιο τιμητικό τίτλο: το Κρυφό Σχολειό. 

Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα είναι ένα θεματικό μουσείο που προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία, παρουσιάζοντας τις βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που χρησιμοποιούν το νερό ως κύρια πηγή ενέργειας για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων.

Σε έκταση ενός στρέμματος, μέσα σε πυκνή βλάστηση και άφθονα τρεχούμενα νερά, έχει αποκατασταθεί ένα σύνολο εγκαταστάσεων και υδροκίνητων μηχανισμών, με σκοπό τη μουσειακή αξιοποίησή τους. Κάθε ένα από τα αναστηλωμένα κτήρια των παλιών παραδοσιακών εργαστηρίων έχει μια μόνιμη έκθεση με θεματικό περιεχόμενο σχετικό με το εργαστήριο στο οποίο στεγάζεται.

Το πρώτο κτήριο στεγάζει μια νεροτριβή κι έναν αλευρόμυλο. Στην περιοχή της Δημητσάνας δούλευαν ως τα μέσα του 20ού αιώνα είκοσι περίπου στεγασμένες ή υπαίθριες νεροτριβές, όπου πλένονταν τα υφαντά (βελέντζες, μπατανίες, τσέργες και τσόλια). Η τέχνη του νεροτριβιάρη ή ντριστελιάρη φαινόταν από τον σωστό υπολογισμό του χρόνου παραμονής στον κάδο κάθε είδους υφαντού. Δίπλα έχει αποκατασταθεί ένας αλευρόμυλος με οριζόντια φτερωτή. Εδώ ο επισκέπτης μπορεί να ρίξει σπόρους καλαμποκιού στη σκαφίδα και να παρακολουθήσει πώς ο καρπός αλέθεται από τις μυλόπετρες και πέφτει στην αλευροδόχη. Το διπλανό δωματιάκι με το τζάκι στέγαζε την κατοικία του μυλωνά, όπου η -κατά κανόνα πολυμελής- οικογένειά του έστηνε κάθε βράδυ τη στρωμνή στο πατάρι για να κοιμηθεί παραταγμένη.